==n Гулливер лилипутъяс ордын. 1936

ГУЛЛИВЕР
ЛИЛИПУТЪЯС ОРДЫН

КНИГА ДЖОНАТАН СВИФТЛӦН

КОМИ ГОСУДАРСТВЕННӦЙ ИЗДАТЕЛЬСТВО

СЫКТЫВКАР 1936

Доныс 1 ш. 50 ур.
Переплёт 70 ур.

{Джонатан Свифт (комиӧдіс Kodko) @ Гулливер лилипутъяс ордын @ повесьт @ Гулливер лилипутъяс ордын @ 1936 @}

1

«Антилопа», куим мачтаа бриг, мунӧ Лунвыв океанӧ.
Бриг бӧжас сулаліс корабльвывса доктор Гулливер, видзӧдіс подзорнӧй труба пыр пристань вылӧ. Сэні колины сылӧн гӧтырыс да кык челядь, пи — Джонни да ныв — Бетти.
Не первойысь нин мӧдӧдчис доктор Гулливер море вылӧ. Сійӧ радейтӧ путешествуйтны. Школаын велӧдчигас на ещӧ сійӧ видзліс став деньгасӧ, мый ыстыліс сылы батьыс, морскӧй картаяс вылӧ да йӧз странаяс йылысь книгаяс ньӧбӧм вылӧ. Сійӧ зіля велӧдіс география да математика, — море вывті ветлысьлы тайӧ наукаясыс медса ёна колӧны.
Батьыс сетіс Гулливерӧс велӧдчыны лондонса врач ордӧ, — сэк кадӧ сійӧ вӧлі знаменитӧй врач. Гулливер велӧдчис сы ордын кымынкӧ во, но пыр думайтліс море йылысь.
Врачӧ велӧдчӧмыд сгӧдитчис сылы: велӧдчӧмсӧ помалӧм бӧрын, сійӧ муніс корабльвывса врачӧн «Ласточка» нима судно вылӧ, ветліс куим во да джын. Сэсся «Добрая Надежда» нима ыджыд корабль вылын вӧчис кымынкӧ путешествие Асыввыв да Рытыввыв Индияӧ.
Море вывті ветлігӧн Гулливер некор эз гажтӧмтчыв. Аслас каютаын сійӧ лыддис гортсьыс босьтӧм книгаяс, а берег вылын видзӧдіс, кыдзи олӧны сэтчӧс йӧзыс, тӧдмаліс налысь кывсӧ да олан ногсӧ.
Гортланьыс локтігӧн сійӧ гижавліс туй вылын лоӧмторъяс йылысь.
И ӧні, море вылӧ петігӧн, Гулливер босьтіс сьӧрсьыс кыз тетрадь — записнӧй книжка.
Медводдза листбокас тайӧ книжкаас вӧлі гижӧма:
«1699 воӧ, май тӧлысся 4 лунӧ ми лэптім якӧръяс да петім Бристольысь».

2

Уна вежон, уна тӧлысь муніс «Антилопа» Лунвыв океанӧд. Пӧльтісны ньылыд тӧвъяс. Путешествие удайтчис бур.
Но вот ӧтчыд Асыввыв Индияӧ вуджигӧн, кыптіс зэв ыджыд тӧв. Тӧлыс да гыясыс вӧтлісны корабльсӧ код тӧдас кытчӧ.
А корабль трюмын помасьӧны нин вӧлі сёянъясыс да юан ваыс.
Дас кык матрос куліны мудзӧмла да тшыгла, мукӧдыс ӧдва кыскалісны кокнысӧ. Корабльсӧ шыблаліс ӧтарӧ-мӧдарӧ ӧрӧжки кышӧс моз.
Ӧти пемыд войӧ тӧлыс нуис «Антилопаӧс» веськыда ёсь из скала вылӧ. Матросъясыд казялісны тайӧс сёрӧн. Корабль кучкысис крут скала бокас, пасьмуні-жугалі.
Сӧмын Гулливерлы да вит матрослы удайтчис спаситчыны пыжын.
Найӧ тӧдӧны вӧлі, мый кӧнкӧ матын эм му, надейтчисны воны сэтчӧдз.
Дыр ветлісны найӧ гыяс вывті, кытчӧдз эбӧссьыныс эз петны. А гыясыс лоины пыр гырысьджыкӧсь да гырысьджыкӧсь, и, медбӧрти, ыжыд гыыс качӧдліс да путкыльтіс пыжсӧ.
Ваыс вевттис Гулливерӧс юр вывтіыс.
Кор сійӧ бӧр петіс ва улысь, сы гӧгӧр некод эз вӧв. Сылӧн ёртъясыс ставныс вӧйины.
Гулливер мӧдіс варччыны ӧтнас, кытчӧ синмыс видзӧдӧ, тӧв ньылыд да прилив ньылыд, зэв частӧ судзӧдчылӧ кокнас, корсис ва пыдӧс, но пыдӧссӧ век оз судз. А Гулливер оз нин вермы варччыны водзӧ. Кӧтасьӧм паськӧмыс да сьӧкыд башмакыс кыскӧны сійӧс увлань. Сійӧ пондіс вӧйны, пӧдны.
И друг кокъясыс сылӧн судзисны чорыд муӧдз.
Тайӧ вӧлі ляпкыдін. Гулливер сувтіс кок йылас да мӧдіс мунны.
Муніс-муніс сійӧ, а берегӧдзыс воны некыдз оз вермы. Ва пыдӧсыс сійӧ местаас вӧлі зэв алькӧс.
Медбӧрти ва да лыа колины бӧрӧ. Гулливер аддзис луг, зэв небыд да зэв ляпкыд туруна. Сійӧ кыссис ылӧджык ва дорсьыс да чорыда унмовсис.

3

Кор Гулливер садьмис, вӧлі дзик нин югыд. Шондіыс сулалӧ вӧлі юр весьтас.
Сійӧ кӧсйис чышкыштны синъяссӧ, но эз вермы лэптыны кисӧ, кӧсйис пуксьыны, но эз вермы вӧрзьӧдчыны.
Сійӧ куйліс мыш вылас да чувствуйтіс, мый сылысь кияссӧ да кокъяссӧ топыда кӧрталӧма му бердӧ.
Вӧсньыдик гезъясӧн гартлӧма став тушасӧ сылысь киняувсяньыс пидзӧсӧдзыс. Гезъясӧн гартлӧма быд чунь. Весиг кузь сук юрсисӧ Гулливерлысь, топыда гартлӧмӧн, вӧлі кӧртавлӧма муӧ тувъявлӧм ичӧтик майӧгъясӧ и кыӧма гезъясӧн.
Гулливер вӧлі тывйӧ шедӧм чери кодь.
«Ме, буракӧ, узя на», думыштіс сійӧ.
Друг мыйкӧ тэрыба, быттьӧ шыр, котӧртіс сы кок кузя.
Кавшасис кынӧм вылас, небыдика кыссис морӧс кузяыс, кыссис тшӧка дінас.
Гулливер видзӧдліс синбӧжнас, мыйся дивӧ?
Дзик сы тшӧка бердын сулалӧ настоящӧй морт, кокъяса и кияса. Юрас сылӧн — югъялан шлем, киас — лыйсян вуж да ньӧв, мышкас — ньӧв видзан колчан.
А мортыс ачыс ӧгуреч ыджда. Вит сэтшӧм морт кокниа тӧрасны пуксьыны Гулливер кипыдӧс вылӧ.
Первой морт бӧрсяыс Гулливер вылӧ кайисны нӧшта нелямын кымын сэтшӧм жӧ ичӧт лыйсьысьяс.
Шензьӧмысла Гулливер гораа горӧдіс.
Мортъясыд повзисны да уськӧдчисны пышйыны. Пышйиганыс найӧ джӧмдылӧны, усьлӧны, сэсся чеччасны кок выланыс и ӧти-мӧд бӧрсяныс чеччалісны муӧ. Унаӧн ёна доймалісны, а ӧти весиг музгыльтіс коксӧ.
Минут кык-куим некод эз матыстчыв Гулливер дінӧ. Сӧмын пель улас сылӧн пыр кыліс шум, быттьӧ чиркъяс чиркакылісны.
Но регыд ичӧт мортъясыд бара збоймисны и бара пондісны кавшасьны сы кокъяс кузя, а медзбойыс на пиысь гусьӧник локтіс Гулливер чужӧм дорӧдз, инмӧдчыліс шынас тшӧкаӧдзыс да вӧсньыдик гӧлӧсӧн горӧдіс:
— Гекина дэгуль!
— Гекина дэгуль! Гекина дэгуль! — мӧдісны горзыны вӧсньыдик гӧлӧсъяс быд боксянь.
Но мый висьталісны тайӧ кывъясыс, — Гулливер эз гӧгӧрво, кӧть и тӧдӧ вӧлі сійӧ уна иностраннӧй кыв.
Дыр куйліс Гулливер мыш вылас.
Киясыс, кокъясыс сылӧн дзикӧдз дубалісны.
Сійӧ чукӧртіс вынъяссӧ да заводитліс торйӧдны мусьыс шуйга кисӧ.
Медбӧрын тайӧ сылы удайтчис. Сійӧ нетшыштіс майӧгъяссӧ, кодъяс гӧгӧр вӧлі гартӧма крепыдик вӧсньыдик сё гезъясӧн, и лэптіс кисӧ.
Сійӧ жӧ минутаас улын кодкӧ гораа чирӧстіс:
— Тольго фонак!
Киас, чужӧмас, сьыліас Гулливерлы ӧтпырйӧ сутшкысис уна сё ньӧв.
Ньӧвъясыс ичӧтик мортъясыдлӧн вӧліны вӧсньыдикӧсь да ёсьӧсь, кыдзи емъяс.
Гулливер кунис синъяссӧ да лӧсьӧдчис куйлыны вӧрзьӧдчывтӧг войӧдзыс.
«Пемыдӧн кокниджык лоӧ мездысьны», мӧвпаліс сійӧ.
Но виччысьны войӧдз луг вылын сылы эз ковмы.
Неылын веськыд пель дорсяньыс сійӧ кыліс тшӧкыда грымӧдчӧм, быттьӧ кодкӧ орччӧн поткӧдліс мӧлӧтъясӧн ӧрӧжки.
Мӧлӧтъяс гымгисны дзонь час.
Гулливер чуть-чуть бергӧдыштіс юрсӧ, — ёнджыка бергӧдны оз вӧлі лэдзны гезъясыс да майӧгъясыс, — и дзик юр бердсьыс аддзис выль пӧвъясысь вӧчӧм пу пос. Кымынкӧ морт тувъялӧны на вӧлі пӧвъясас медбӧръя кӧрт тувъяс.
Сэсся ичӧтик мортъяс пышйисны, а пос тшупӧдъясті надзӧник пос вылас кайис кузь плаща морт.
Сы бӧрся кайис мӧд морт, тушанас кык мындаӧн сыысь ичӧтджык; сійӧ кутӧ вӧлі сылысь плащ бӧждорсӧ. Тайӧ, тыдалӧ, вӧлі паж, но Гулливер чалльысь сійӧ эз вӧв ыджыдджык.
Медбӧрын кайисны пос вылӧ кык лыйсьысь (стрелок), кианыс зэвтӧм ньӧвъяс.
— Лангро дэгуль сан! — куимысь горӧдіс плаща морт да паськӧдіс кампет кыш ыджда бумага.
Пырысьтӧм-пыр жӧ Гулливер дінӧ котӧртісны ветымын морт да вундалісны юрси дінас кӧртавлӧм гезъяссӧ.
Гулливер бергӧдіс юрсӧ да пондіс кывзыны, мый лыддьӧ плаща мортыс. Мортыд лыддис да висьталіс зэв дыр.
Гулливер нинӧм эз гӧгӧрво, но довкнитліс юрнас да пуктыліс сьӧлӧм бердас гезъясысь мездӧм кисӧ.
Сійӧ гӧгӧрвоис, мый сы водзын корольлӧн посол.
Медвойдӧр Гулливер решитіс корны посоллысь, медым сійӧс вердыштасны. Корабль эновтӧмсянь сылӧн эз вӧвлы вомас крӧшки нянь. Сійӧ лэптіс чуньсӧ да некымынысь вайӧдліс сійӧс вомдорас.
Плаща морт мыйкӧ вочавидзис. Сэсся сійӧ лэччис пос вылысь да тшӧктіс Гулливер бокъясӧ сувтӧдны кымынкӧ кузь пос.
Сёысь уна гӧрбыльтчӧм морт кыскалісны Гулливер вом дорӧ сёян тыра кӧрзинаяс.
Кӧрзинаясас вӧлі сюрсъясӧн няньяс — анькытш тусь гырсяӧсь, жаритӧм порсь тушаяс — грецкӧй ӧрек гырсяӧсь, жаритӧм курӧг пиян — миян гутъясысь посниджыкӧсь.
Гулливер ӧтчыдӧн ньылыштіс кык порсь туша да куим нянь. Сійӧ сёйис вит ӧш туша, кӧкъямыс ыж туша, дасӧкмыс порсь туша да сё кык кымын курӧг пиян да дзодзӧг.
Регыдӧн кӧрзинаясыд рекмисны. Сэки ичӧтик мортъяс гӧгыльтӧдісны Гулливер ки дорӧ кык бӧчка вина. Бӧчкаясыс вӧліны зэв гырысьӧсь — стӧкан ыдждаӧсь.
Гулливер чуктӧдіс пыдӧссӧ ӧти бӧчкаыслысь, перйис мӧдыслысь и, некымынысь ньылыштӧмӧн, косьтіс кыкнан бӧчкасӧ.
Ичӧтик мортъясыд швачкисны кинаныс шензьӧмнысла.
Сэсся найӧ, кинаныс ӧвтчӧмӧн, тшӧктісны Гулливерлы шыбитны муӧ тыртӧм бӧчкаяссӧ. Сійӧ шыбитіс кыкнан бӧчкасӧ ӧтпырйӧ. Бӧчкаяс качлісны сынӧдӧ да грыма-йирка кылӧмӧн гӧгыльтчисны ӧтарӧ-мӧдарӧ.
Йӧзыд чепӧсйисны, горзігтыр:
— Бора мевола! Бора мевола!
Вина юӧм бӧрын Гулливерлӧн пыр жӧ кутіс унмыс локны. Унмовсигас сійӧ чувствуйтіс, кыдзи ичӧтик мортъясыд котралісны сы вывті кузьта ног и вомӧныс, исковтасны сы вылысь, быттьӧ гӧра вывсянь, гильӧдӧны сійӧс бедьясӧн да шыясӧн, чеччалӧны чунь вылысь чунь вылӧ.
Сійӧ кӧсйис кутны дас-кызь чеччалысьӧс, но синъясыс сылӧн асьныс куньсисны, и сійӧ чорыда унмовсис.
Ичӧтик мортъясыд сӧмын тайӧ и виччысисны. Найӧ нарошнӧ кисьтісны вина бӧчкаясас унмовськӧдан порошок, медым унмовськӧдны некор аддзывлытӧм гӧсьтӧс.

4

Сійӧ странаыс, кытчӧ шыбитіс тӧв бушковыд Гулливерӧс, шусьӧ вӧлі Лилипутияӧн. Олісны тайӧ странаас лилипутъяс.
Медджуджыд пуясыс Лилипутияын вӧліны сэтӧр кустысь не джуджыдджыкӧсь, медыджыд керкаясыс вӧліны пызанысь ляпкыдджыкӧсь.
Татшӧм великанӧс, кыдзи Гулливер, Лилипутияын некод некор на эз аддзывлы.
Император тшӧктіс вайны сійӧс столицаӧ. Сы могыс Гулливерӧс и унмовськӧдісны.
Витсё плӧтник да сё инженер вӧчисны император тшӧктӧм серти зэв ыджыд телега, кызь кык кӧлесаӧн.
Телегаыс вӧлі гӧтов кымынкӧ час мысти, но лэптыны сы вылӧ Гулливерӧс эз вӧв зэв кокни.
Со мый вӧчисны сы могысь лилипутияса инженеръяс.
Найӧ сувтӧдісны телегасӧ орччӧн узьысь великанкӧд, дзик бок бердас.
Сэсся муас тувъялісны кӧкъямысдас сюръя, быд сюръя вылын блокъяс и тайӧ блокъяс пырыс нуӧдісны ӧтар помтіыс крука кыз канатъяс. Канатъясыс вӧліны прӧстӧй бечёвка кызаӧсь.
Лилипутъяс босьтчисны удж бердӧ.
Найӧ гартісны став тушасӧ, кыкнан коксӧ да кыкнан кисӧ Гулливерлысь ён кӧртӧдъясӧн, сэсся кӧртӧдъястіыс крукалісны крукъясӧн да пондісны кыскыны канатъяссӧ блокъяс пырыс.
Ӧкмыссё мортӧс, медъён йӧзсӧ, вӧлі чукӧртӧма тайӧ удж вылас став Лилипутиясьыс.
Найӧ кыскисны канатъяссӧ кыкнан кинаныс, мыджсисны муас кокнаныс, вывсьыныс киссьӧ пӧсь.
Час мысти налы удайтчис кыпӧдны Гулливерӧс мусяньыс чунь джын вылнаӧдз, кык час мысти — чунь вылнаӧдз, куим час мысти найӧ лэптісны сійӧс телега вылӧ.
Сюрсӧн-джынйӧн вӧв медгырысьяссӧ придворнӧй конюшняясысь доддялӧма вӧлі телегаас дас вӧлӧн радӧн.
Кучеръяс ӧвтыштісны плетьясӧн да веськӧдісны найӧс Лилипутия главнӧй карӧ — Мильдендоӧ.
А Гулливер век на вӧлі узьӧ. Сійӧ, гашкӧ, эз эськӧ и садьмыв туй помӧдзыс, эз кӧ сійӧс случайнӧ садьмӧд королевскӧй гвардияысь ӧти офицер.
Тайӧ лои со кыдзи.
Телегасьыс чеччыштіс ӧти кӧлеса. Лои сувтӧдны да пӧчинитны телегасӧ.
Кымынкӧ том офицер шуисны телега пӧчинитігкоста видзӧдлыны, кутшӧмджык чужӧмыс Гулливерлӧн, кор сійӧ узьӧ.
Найӧ локтісны телега дінӧ асланыс вӧвъяс вылын, на пиысь ӧти офицер сюйис Гулливерлы шуйга ныр розяс ассьыс ёсь йыла пика помсӧ.
Гулливер кӧрыштіс нырсӧ да гораа несйис.
— Ап-чхи! — горӧдіс сы бӧрся йӧла.
Офицеръяс кучкисны вӧвъяснысӧ да вовесьмак скачитісны телега дорысь.
А Гулливер садьмис, кыліс, кыдзи кучеръяс швичкӧны плетьясӧн, и гӧгӧрвоис, мый сійӧс кытчӧкӧ нуӧны.
Дзонь лун быгйӧдз пӧсялӧм вӧвъяс кыскисны кӧртавлӧм Гулливерӧс Лилипутия туйясӧд.
Сӧмын сёрӧн нин войнас телега сувтіс, и вӧвъясӧс лэдзалісны вердны да юктавны.
Войбыд телега бердын кыкнанладор боксяньыс сулаліс стража — сюрс гвардеец: витсёыс — факелъясӧн, мӧд витсёыс — лыйны лӧсьӧдӧм ньӧвъясӧн.
Лыйсьысьяслы (стрелокъяслы) тшӧктӧма вӧлі лэдзны Гулливерӧ витсё ньӧв, думыштас кӧ сійӧ вӧрзьӧдчыштны.
Асывнас телега мӧдӧдчис водзӧ.

5

Карса воротаяссянь неылын куш местаын сулалӧ вӧлі эновтӧм важ замок, пельӧсъясас кык башня. Замокас важӧн нин некод оз ов.
Тайӧ пустуйтчӧм замок дінас лилипутъяс вайисны Гулливерӧс.
Сійӧ вӧлі медыджыд керка став Лилипутияас. Башняясыс сылӧн вӧліны матӧ морт туша судта. Главнӧй ӧдзӧсӧдыс весиг сэтшӧм ыджыд морт, кыдзи Гулливер, вермис кокниа кыссьыны бауӧн, а параднӧй залас сійӧ, пӧжалуй, тӧрӧ вӧлі сувтны став тушанас.
Татчӧ и лӧсьӧдчис овмӧдны Гулливерӧс лилипутияса император.
Но Гулливер тайӧс оз на вӧлі тӧд. Сійӧ куйліс аслас телегаас, а быд боксянь сы дінӧ котӧртісны чукӧрӧн-чукӧрӧн лилипутъяс.
Вӧла стража вӧтлаліс видзӧдысьясӧс, но век жӧ дас сюрс мортысь не этшаджык удитісны гуляйтыштны Гулливер кокъяс кузя, кынӧм вывті, пидзӧсъяс вывті, кор сійӧ куйліс кӧрталӧмӧн.
Друг мыйкӧ кучкис сылы кокас. Сійӧ видзӧдліс ас кок вылас да аддзис кымынкӧ лилипутӧс — сосъяссӧ пуджӧмаӧсь, сьӧд партукаӧсь. Зэв посньыдик мӧлӧтъяс югъялӧны на киын.
Тайӧ императорлӧн кузнечьясыс, дорисны Гулливерӧс чептӧн.
Замок стенсяньыс Гулливер кокъясӧдз найӧ нуӧдісны ӧкмысдас ӧти чеп да томналісны найӧс кокчӧр лы бердас комын квайт ӧшалан томанӧн. Чепъясыс вӧліны сы кузьтаӧсь, мый Гулливер вермис гуляйтны замок водзас да вӧляпырысь пырны аслас керкаӧ.
Кузнечьяс помалісны уджнысӧ да вешйисны. Стража кераліс гез помъяссӧ, и Гулливер сувтіс кок йылас.
— А-ах! — горӧдісны лилипутъяс. — Куинбус Флестрин! Куинбус Флестрин!
Лилипутъяс ногӧн сійӧ лоӧ: «Морт-Гӧра! Морт-Гӧра!»
Гулливер видзчысьӧмӧн тувччаліс, медым кодкӧ сэтчӧс олысьяс пиысь эз таляссьы и видзӧдліс гӧгӧрыс.
Некор на ещӧ сійӧ эз аддзыв татшӧм мича странасӧ. Вӧрыс, муясыс, садъясыс вӧліны тані мича дзоридзьяса клумбаяс кодӧсь. Юяс визувтісны шоръяс кодьӧсь, а карыс ылісянь кажитчис чача кодӧн.
Гулливер сэтшӧма ылаліс видзӧдӧмнас, весиг эз аддзыв, кыдзи сы гӧгӧр чукӧртчис чуть не став олысьыс столицасьыс.
Лилипутъяс жуисны кок улас, видлалісны башмакъяссӧ сылысь и сэтшӧма чатрасисны, весиг юрсьыныс шляпаясныс гылалӧны.
Зонпоснияс вензисны, коді лыяс изйӧн Гулливер нырӧдз.
Учёнӧйяс тӧлкуйтісны мӧда-мӧдныскӧд, кытысь воис Куинбус Флестрин.
— Миян важ книгаясын гижӧма, — шуис ӧти учёнӧй, — сюрс во сайын пӧ море шыбитлӧма миян берегӧ страшнӧй чудовищеӧс. Ме чайта, и Куинбус Флестрин петіс море пыдӧсысь жӧ.
— Эз, — шуис мӧд учёнӧй, — морепытшса чудовищелӧн колӧ лоны ньӧкчим да бӧж. Куинбус Флестрин, дерт, уси тӧлысь вывсянь.
Лилипутияса учёнӧйяс эз тӧдлыны, мый му вылын эмӧсь мукӧд странаяс, найӧ чайтлісны, мый быдлаын олӧны сӧмын лилипутъяс.
Учёнӧйяс дыр бергалісны Гулливер гӧгӧр, довкйӧдлісны юрнаныс, но сідзи и эз удитны решитны, кытысь уси Куинбус Флестрин.
Верзьӧмаяс воронӧй вӧвъяс вылын, шыяс кианыс кутӧмӧн, вӧтлалісны йӧзсӧ. Вӧвъясыс вӧліны выльӧн чужӧм каньпи ыдждаӧсь.
— Пеплам селян! Пеплам селян! — горзісны верзьӧмаяс.
Гулливер аддзис ичӧтик зарни кӧрӧб кӧлесаяс вылын. Кӧрӧбсӧ кыскӧны вӧлі квайт еджыд вӧв. Орччӧн, еджыд вӧв вылын жӧ, рӧдтіс ичӧтик морт зарни шлема, шлемас сутшкӧма пӧтка борд.
Шлема морт скачитіс веськыда Гулливер башмак дорӧдз да сувтӧдіс вӧвсӧ. Вӧлыс сувтіс бӧр кокъяс вылас и пондіс корскыны.
Пырысьтӧм-пыр жӧ кымынкӧ офицер уськӧдчисны кыкнанладорсяньыс зарни шлема морт дінӧ, босьтісны сылысь вӧвсӧ домповодӧдыс да видзчысьӧмӧн нуӧдісны ылӧджык Гулливер кокъяс діныс.
Еджыд вӧла шлема морт вӧлі лилипутияса император. А зарни каретаын пукаліс императрицаыс.
Нёль паж вольсалісны луг вылӧ бархат лӧскут, сувтӧдісны сы вылӧ истӧг кӧрӧб ыджда креслӧ да восьтісны карета ӧдзӧссӧ.
Императрица петіс да пуксис креслӧӧ, лӧсьӧдыштіс платтьӧсӧ.
Сы гӧгӧр пуксялісны зарни скамьяяс вылӧ сылӧн придворнӧй дамаясыс.
Найӧ вӧліны зэв пышнӧя пасьтасьӧмаӧсь, весиг став лугыс лои зарниӧн, эзысьӧн да разнӧй рӧма шӧвкъясӧн вышивайтӧм юбка код.
Император чеччыштіс вӧв вывсьыс да кымыныськӧ гӧгӧртіс подӧн Гулливер гӧгӧр. Сы бӧрся ветліс сылӧн свитаыс.
Медым бурджыка видзӧдлыны императорсӧ, Гулливер водіс бок вылас.
Император вӧлі этша вылӧ дзонь гыж вомлӧсӧн ыджыдджык аслас придворнӧйяссьыс. Сылӧн тушаыс вӧлі кык чунь судта и, тыдалӧ, лыддьысьліс Лилипутияын зэв ыджыд тушаа мортӧн.
Киас императорлӧн вӧлі шпага, чуть-чуть кузьджык истӧг тувйысь. Зарни воропас шпагаас да шпага видзан ножнаас дзирдалісны брилиантъяс.
Император чатӧртіс юрсӧ да мыйкӧ юаліс Гулливерлысь.
Гулливер эз гӧгӧрво сылысь юалӧмсӧ, но кыдзкӧ висьталіс, коді сійӧ ачыс да кытысь воис.
Император сӧмын лэптыштліс пельпомъяссӧ.
Сэки Гулливер висьталіс сійӧс жӧ немецъяс ногӧн, голландецъяс ногӧн, латынь ногӧн, грекъяс ногӧн, французъяс ногӧн, испанецъяс ногӧн, итальянецъяс ногӧн да турокъяс ногӧн.
Но лилипутияса император, тыдалӧ, оз вӧлі тӧд тайӧ кывъяссӧ.
Сійӧ довкнитіс юрнас Гулливерлы, чеччыштіс вӧв вылӧ да гӧнитіс бӧр Мильдендоӧ. Сы бӧрся муніс императрица аслас дамаясыскӧд.
А Гулливер пукалан коли замок водзын, быттьӧ чепйыв пон будка водзын.

6

Рытланьыс Гулливер гӧгӧр чукӧрмис этша вылӧ куимсё сюрс лилипут — став карса олысьыс и став крестьянаыс матігӧгӧрса сиктъясысь.
Быдӧнлы окота вӧлі видзӧдлыны, кутшӧм сійӧ Куинбус Флестрин — Морт-Гӧраыс.
Гулливерӧс видзис шыясӧн, ньӧвъясӧн вооружитчӧм стража. Стражалы вӧлі тшӧктӧма некодӧс не лэдзны Гулливер дінӧ да видзӧдны, мед сійӧ эз орӧдчы чепсьыс да эз пышйы.
Кык сюрс салдат сулалісны замок водзын, но век жӧ уна карса олысь писькӧдчисны на костӧд Гулливер дінӧ.
Кодсюрӧяс видлалісны каблукъяссӧ Гулливерлысь, мукӧдъяс лыйлісны сійӧс изъясӧн, либӧ метитчисны ньӧвъясӧн жилетка кизьясас.
Ӧти ньӧв гыжйыштіс Гулливерлысь сьылісӧ, мӧд ньӧв чуть эз веськав сылы шуйга синмас.
Стражаысь начальникыс тшӧктіс кутны вильшасьысьяссӧ, кӧртавны найӧс да сетны Куинбус Флестринлы.
Тайӧ вӧлі медся страшнӧй наказание.
Салдатъяс кӧрталісны квайт лилипутӧс да, шы мӧдар помъяснас йӧткалігтыр, вайӧдісны Гулливер кок бердӧ.
Гулливер копыртчис, босьтіс ставнысӧ ӧти кинас да сюйис камзол зептас.
Сӧмын ӧти мортӧс сійӧ колис киас, видзчысьӧмӧн босьтіс кык чуньӧн бокъясӧдыс да кутіс видлавны.
Ичӧтик мортыд кутчысис Гулливер чуньӧ кыкнан кинас да зэв ёна горӧдіс.
Гулливерлы жаль лои мортыс. Сійӧ меліа нюмдіс и кыскис жилетка зепсьыс перочиннӧй пурт, медым вундыны кӧвъяссӧ, кодӧн вӧлі кӧртавлӧма лилипутлысь кокъяссӧ.
Лилипут аддзис югъялан пиньяссӧ Гулливерлысь, аддзис зэв ыджыд пуртсӧ и горӧдіс ещӧ ёнджыка. Йӧзыс уліас повзьӧмнысла дзикӧдз ланьтісны.
А Гулливер ньӧжйӧник вундіс ӧти гез, вундіс мӧдӧс и сувтӧдіс мортсӧ му вылӧ.
Сэсся ӧти-мӧд бӧрся сійӧ лэдзаліс и мукӧд лилипутъяссӧ, кодъяс пессисны сы зептын.
— Глюм Глефф Куинбус Флестрин! — горӧдісны став йӧзыс.
Лилипутъяс ногӧн тайӧ лоӧ: «Мед олас Морт-Гӧра!»
А стражаса начальник мӧдӧдіс дворецӧ кык офицерӧс висьтавны императорлы ставсӧ, мый вӧлі.

7

Сійӧ кадас Бельфаборак дворецын, медпыдысса залас, император чукӧртіс гуся сӧвет, медым решитны, мый вӧчны Гулливеркӧд.
Министръяс да сӧветникъяс вензисны ас костаныс ӧкмыс час. Ӧтияс шуӧны, Гулливерӧс пӧ колӧ регыдджык вины. Морт-Гӧра кӧ пӧ орӧдас чепсӧ да пышъяс, сійӧ вермас талявны став Лилипутиясӧ. А оз кӧ сійӧ пышйы, империяын лоӧ некор вӧвлытӧм тшыгъялӧм: ӧд быд лун сійӧ сёйӧ унджык нянь да яй, мыйтӧм колӧ 1728 лилипутӧс вердӧм вылӧ. Тайӧ арталіс ӧти учёнӧй, кодӧс корисны гуся сӧвет вылӧ сы вӧсна, мый сійӧ зэв бура кужӧ вӧлі артавны.
Мукӧдъяс вӧлі шуӧны, вины пӧ Куинбус Флестринӧс сэтшӧм жӧ ӧпаснӧ, кыдзи и ловйӧн кольны. Татшӧм ыджыд шой сісьмигӧн вермас заводитчыны чума висьӧм не толькӧ столицаын, но и став империяын.
Государственнӧй секретар Рельдрессель корис императорлысь кыв и шуис, мый Гулливерӧс оз ков вины, кытчӧдз оз ло стрӧитӧма выль крепость стена Мильдендо гӧгӧр. Гулливер сёйӧ нянь да яй 1728 лилипутысь унджык, но сы пыдди сійӧ, тӧдӧмысь, и уджавнысӧ пондас 2000 лилипут мында. Таысь ӧтдор, война кӧ пансяс, Морт-Гӧраыд вермас видзны страна вит крепость дорысь бурджыка.
Император пукаліс аслас трон вылын балдахин улын да кывзіс, мый висьталӧны министръясыс.
Кор Рельдрессель помаліс, император юрнас довкнитіс. Быдӧн гӧгӧрвоисны, мый государственнӧй секретарлӧн кывъясыс сылы воисны сьӧлӧм вылас.
Но сэки ас местасьыс сувтіс адмирал Скайреш Болголам, став Лилипутия флотӧн командуйтысь.
— Морт-Гӧраыд, — шуис сійӧ, — дерт, му вылас медъён став йӧз письыс, — тайӧ правда. Но сы понда и колӧ сійӧс казнитны кыдз-мый позяс регыдджык. Ӧд сійӧ кӧ война дырйи вуджас Лилипутия врагъяс дор, сэки императорскӧй гвардиялӧн дас полк оз вермыны сыкӧд водзсасьны. Ӧні сійӧ лилипутъяс киын на, колӧ действуйтны, кытчӧдз абу на сёр.
Казначей Флимнап, генерал Лимток да суддя Бельмаф сӧгласитчисны адмирал кывъяскӧд.
Император нюммуні и юрнас довкнитіс адмираллы, и весиг не ӧтчыдысь, кыдзи Рельдрессельлы, а кыкысь. Тыдалӧ вӧлі, тайӧ сёрниыс сылы нӧшта ёнджыка на воис сьӧлӧм вылас.
Гулливерлысь судьбасӧ вӧлі решитӧма.
Но сэки воссис ӧдзӧс, и гуся сӧвет залӧ котӧрӧн пырисны кык офицер, кодъясӧс мӧдӧдіс император дінӧ стража начальникыс. Найӧ сувтісны император водзӧ пидзӧс выланыс да висьталісны, мый лои замок водзын.
Кор офицеръяс висьталісны, кутшӧм милӧстивӧя лэдзис Гулливер ассьыс пленникъяссӧ, государственнӧй секретар Рельдрессель бара корис кыв.
Сійӧ нӧшта ӧтчыд висьталіс кузь речь, доказывайтіс, мый Гулливерысь повны оз ков, мый виӧм дорысь ловйӧннас сійӧ ваяс императорлы ёна ыджыдджык пӧльза.
Император шуис ловйӧн кольны Гулливерӧс, но тшӧктіс босьтны сылысь зэв ыджыд пуртсӧ, код йылысь муртса на висьталісны стражаса офицеръяс, а такӧд тшӧтш босьтны сылысь и быдсяма ӧружйӧ, сюрӧ кӧ мыйкӧ шобсигӧн.

8

Гулливерӧс шобны тшӧктӧма вӧлі кык чиновниклы.
Кияснаныс пасъялӧмӧн найӧ висьталісны Гулливерлы, мый колӧ сысянь императорлы.
Гулливер эз понды накӧд вензьыны. Сійӧ босьтіс кыкнан чиновниксӧ киас да сюйис камзол зептас, первой ӧтиас сэсся мӧдас, а сэсся вуджӧдіс найӧс гач зептас да жилетка зептас.
Сӧмын ӧти гуся зептӧ Гулливер эз лэдзлы чиновникъясӧс. Сэтчӧ сылӧн дзебӧма вӧлі ӧчкисӧ, подзорнӧй труба да компас.
Чиновникъяс вайисны сьӧрсьыныс пӧнар, бумага, перӧяс да чернила. Дзонь куим час ноксисны найӧ Гулливер зепъясын, видлалісны сылысь эмбурсӧ да гижисны опись.
Уджсӧ помалӧм бӧрын найӧ тшӧктісны Гулливерлы кыскыны найӧс медбӧръя зепсьыс да лэдзны муӧ.
Сы бӧрын найӧ копыртчылісны да нуисны описьсӧ дворецӧ.
Со сійӧ — кывйысь кывйӧ:
«1. Ыджыд Морт-Гӧра камзол веськыд зепсьыс ми аддзим ыджыд кусӧк кыз дӧра; аслас ыджда сертиыс сійӧ вермас лоны ковёрӧн параднӧй залын Бельфаборак дворецын.
2. Шуйга зепсьыс ми аддзим вевта зэв ыджыд эзысь сундук. Сундук пытшкас — гырысь виж стружкияс. Тайӧ стружки дуксьыс миянӧс кыкнаннымӧс дыр несйӧдліс.
3. Жилетка веськыд зепсьыс — кымынкӧ сё шыльыд еджыд пӧвъяс, ставыс ӧтыдждаӧсь, вурӧма найӧс ӧтлаӧ кыз гезъясӧн. Медводдза дӧска вывсьыс ми аддзим кык рада сьӧд пасъяс. Ми чайтам, тайӧ — шыпасъяс миянлы тӧдтӧм гижӧдысь. Быд шыпас миян кипыдӧс ыджда.
4. Жилетка шуйга зепсьыс ми аддзим мыйкӧ дворцӧвӧй сад решетка кодьӧс. Тайӧ решетка ёсь паличьяснас Морт-Гӧра сыналӧ юрсисӧ (кык палич оз судзсьы: витӧдыс да дасӧдыс).
5. Гач веськыд зепсьыс миянлы сюри тӧдтӧм машина, вӧчӧма кӧртысь да пуысь.
6. Гач шуйга зептас эм зэв ыджыд пурт, сійӧ кык мындаӧн лоӧ ыджыдджык медыджыд лилипутысь.
7. Таысь кындзи ми аддзим Морт-Гӧра ордысь ыджыд гӧгрӧс куд. Ӧтарсяньыс кудйыс эзысь, а мӧдарсяньыс йи. Морт-Гӧра зепъясын зэв жар, но тайӧ йиыс оз сыв. Йи пырыс тыдалӧ даскык гырысь сьӧд пас да кык шы. Куд пытшкас пукалӧ кутшӧмкӧ ыджыд пемӧс, сійӧ дугдывтӧг котшкӧдчӧ либӧ пиньяснас, либӧ бӧжнас.
Татчӧ стӧча гижӧма став эмбурсӧ, мый вӧлі аддзӧма Морт-Гӧраӧс шобигӧн. Шобсигӧн сійӧ асьсӧ кутіс вежливӧя да почтительнӧя».
Опись улӧ кырымасисны чиновникъяс:
Клефрин Фрелок,
Марси Фрелок.

9

Мӧд лун асывнас Гулливер керка водзӧ стройӧн сувталісны войска, чукӧртчисны придворнӧйяс, воис император аслас свитаыскӧд да министръясыскӧд.
Сійӧ лунас Гулливерлы колӧ вӧлі сетны Лилипутияса императорлы ассьыс ӧружйӧсӧ.
Ӧти чиновник гораа лыддис описьсӧ, а мӧд вӧлі котралӧ Гулливер вывті зептысь зептӧ да индалӧ сылы, мыйяс колӧ перйыны зепъяссьыс.
— Кыз дӧра кусӧк! — горӧдіс опись лыддьысь чиновник.
Гулливер пуктіс муӧ ассьыс носӧвӧй чышъянсӧ.
— Эзысь сундук!
Гулливер кыскис зепсьыс табакерка.
— Куим сё еджыд шыльыд пӧв вурӧма канатъясӧн!
Гулливер пуктіс табакеркакӧд орччӧн ассьыс записнӧй книжкасӧ.
— Кузь предмет сад решетка кодь!
Гулливер кыскис сынан.
— Кӧртысь да пуысь вӧчӧм машина, зэв ыджыд пурт, эзысь да йи куд!
Гулливер кыскис пистолет, перӧчиннӧй пурт да часі.
Император медвойдӧр видлаліс пурт и тшӧктіс Гулливерлы петкӧдлыны, кыдзи лыйӧны пистолетысь.
Пистолетсӧ вӧлі зарадитӧма, Гулливер босьтіс сійӧс да лыйис сынӧдӧ.
Кыліс Лилипутияын ньӧтчыд кывлытӧм зӧркнитӧм. Куим сюрс салдат садьтӧг усины, кык министр чуть эз кувны повзьӧмнысла, а император кельдӧдіс, тупкис чужӧмсӧ кияснас и дыр эз лысьт восьтыны синъяссӧ.
Кор тшыныс разалі да ставыс бӧр сайкалісны, император тшӧктіс кыскыны арсеналӧ пуртсӧ да пистолетсӧ.
Мукӧдторсӧ Гулливерлы сетісны бӧр.

10

Дзонь во джын Гулливер оліс пленын.
Квайт морт, медыджыд учёнӧйясыс, быд лун волісны замокӧ велӧдны сійӧс лилипутъяс кывйӧ.
Куим вежон мысти сійӧ пондіс бура гӧгӧрвоны, мый сёрнитӧны сы гӧгӧрын, а тӧлысь кык мысти и ачыс велаліс сёрнитны Лилипутияса олысьяскӧд.
Медводдза урокъяс вылын жӧ Гулливер велӧдчис шуны ӧти сёрникузя, коді сылы медся ёна вӧлі колӧ: «Ваше величество, ме кевмыся тэныд, лэдз менӧ вӧля вылӧ».
Быд лун пидзӧс вылас сувтӧмӧн шуаліс сійӧ тайӧ кывъяссӧ императорлы, но император вочавидзліс пыр ӧтитор:
— Люмоз кельмин пессо дэсмар лон эмпозо!
Тайӧ лоӧ: «Ме ог вермы лэдзны тэнӧ вӧля вылӧ, кытчӧдз тэ он сет присяга менам империялы да меным».
Гулливер дась вӧлі сетны присяга сійӧ здукас жӧ, но император нюжӧдӧ вӧлі присяга сетӧмсӧ лунысь лунӧ.
Ньӧжйӧникӧн лилипутъяс велалісны Гулливер дінӧ да эз кутны сыысь повны.
Частӧ рытъясын сійӧ вӧлі водас муӧ аслас замок водзӧ да лэдзас вит ли квайт мортӧс йӧктыны кипыдӧс вылас. Челядь волывлісны Мильдендоысь дзебсясьӧмӧн ворсны сы юрси пытшкын. Весиг вӧвъяс Лилипутияын эз кутны чепсасьны да сувтны бӧр кок йыланыс, кор вӧлі аддзасны Гулливерӧс.
Император нарошнӧ тшӧктіс частӧджык вӧчавлыны вӧлӧн велӧдчӧмъяс важ замок водзын, медым аслас гвардияыслысь вӧвъяссӧ велӧдны ловъя гӧраысь не повны.
Асывъясын став вӧвъяссӧ полкӧвӧй да императорскӧй конюшняясысь нуӧдлісны Гулливер кокъяс дінті.
Кавалеристъяс заставляйтлісны ассьыныс вӧвъяснысӧ чеччавны сы ки вӧмӧн, а ӧти удалӧй кавалерист чеччыштіс ӧтчыд весиг чептӧн дорӧм кок вомӧныс.
Гулливер пыр на пукаліс чеп йылын. Гажтӧмысла сійӧ босьтчис удж бердӧ да ачыс вӧчис аслыс пызан, улӧсъяс да крӧвать.
Та вылӧ сылы вайисны сюрс гӧгӧр медгырысь пуяссӧ императорскӧй вӧръясысь.
А вольпасьсӧ Гулливерлы вӧчисны медся бур сэтчӧс мастеръясыс. Найӧ вайисны замокӧ квайтсё вольпась, лилипут вольпасьяс гырсяӧс. Вурисны ӧтлаӧ сё ветымын матрацӧн и вӧчисны нёль гырысь матрац Гулливер туша кузьта. Найӧс пуктісны вевсьӧн ӧти мӧд вылас, но век жӧ на Гулливерыдлы вӧлі чорыд узьлыны.
Тадзи жӧ вӧчисны сылы эшкын да прӧстыняяс.
Эшкыныс артмис вӧсньыд и эз ло зэв шоныд. Но Гулливерыд вӧлі моряк да прӧстудаысь эз пов.
Ӧбедсӧ Гулливерлы пуисны-пӧжалісны витсё пӧвар, кодъясӧс овмӧдісны палаткаӧ замокыскӧд орччӧн.
Татчӧ быд лун югдігӧн вайӧдлісны дзонь стада скӧт — квайт ӧш да нелямын меж. Телегаяс вылын кыскалісны нянь да вина.
Куимсё портнӧй вурисны Гулливерлы сэтчӧс нога паськӧм — костюм.
Медым мерка босьтны, портнӧйяс тшӧктісны Гулливерлы сувтны пидзӧс вылас да сувтӧдісны мышкас кузь пос.
Сійӧ пос кузяыс главнӧй портнӧйыс кайис Гулливер сьылі весьтӧдзыс да лэдзис сэсянь, балябӧжсяньыс джоджӧдз, гез, гез помас вӧлі кӧрталӧма груз. Тайӧ гез кузьтаыс колӧ вӧлі вурны камзол. Сосъяссӧ да коссӧ Гулливер мерайтіс ачыс.
Костюм артмис бур, но вӧлі лӧскутъясысь вурӧм эшкын кодь, вурисны уна сюрс матерье помаысь да.
Гулливер вылын вӧлі ставыс выль. Оз тырмы вӧлі сӧмын шляпа. Но тані сылы отсаліс ӧти случай.
Ӧтчыд император дворӧ воис гӧнеч да висьталіс, мый неылын сійӧ местасяньыс, кытысь аддзӧма вӧлі Морт-Гӧраӧс, пастукъяс аддзӧмаӧсь кутшӧмкӧ зэв ыджыд сьӧд туша, шӧрас пӧ сылӧн гӧгрӧс гӧрб, а доръясыс паськыдӧсь да плавкӧсӧсь.
Первойсӧ сэтчӧс олысьяс думайтісны, мый тайӧ кутшӧм кӧ морскӧй животнӧй. Но сы серти, мый гӧрбуныд куйлӧ дзик вӧрзьӧдчытӧг, нинӧм оз сёй и оз лолав, сэки найӧ гӧгӧрвоисны, мый тайӧ, тыдалӧ, мыйкӧ Морт-Гӧралӧн. Императорскӧй величество кӧ пӧ тшӧктас, сійӧс позьӧ вайны Мильдендоӧ, вит вӧв сӧмын и ковмас.
Император сӧгласитчис, и кымынкӧ лун мысти пастукъяс вайисны Гулливерлы сылысь важ сьӧд шляпасӧ, коді вошлі сылӧн кӧнкӧ берег дорас.
Вайигас сійӧ ёнакодь тшыксьӧма, — вайысьясыс вӧчӧмаӧсь шляпа дорас кык розь да кыскӧмаӧсь сійӧс кузь гезъясӧн.
Но век жӧ тайӧ вӧлі шляпа, и Гулливер сюйис сійӧс юрас.

11

Медым угодитны императорлы да регыдджык петны вӧля вылӧ, Гулливер вӧчис вӧвлытӧм теш.
Сійӧ тшӧктіс вайны сылы вӧрысь кымынкӧ кызджык да гырысьджык пуяс.
Мӧд лунас сизим кыскасьысь вайисны сылы керъяс сизим телегаӧн.
Быд телега кыскисны кӧкъямыс вӧв. Керъясыс кызтанас вӧліны вӧсньыдик бедь кызаӧсь.
Гулливер бӧрйис ӧкмыс ӧтыджда бедь да тувъявліс найӧс муӧ, веськыд нёльпельӧса ногӧн.
Тайӧ бедьяс вылас сійӧ зэлыда-зэлыда, барабанӧс моз, зэвтіс ассьыс носӧвӧй чышъянсӧ.
Артмис веськыд, шыльыд плӧщадка.
Площадка гӧгӧрыс Гулливер сувтӧдіс перилӧяс да вӧзйис императорлы вӧчны тайӧ площадка вылас военнӧй состязание.
Императорлы сійӧ зэв сьӧлӧм вылас воис.
Сійӧ тшӧктіс, медым кызь нёль медбур кавалерист став ӧружьенаныс мунасны важ замок дорӧ, и ачыс муніс видзӧдны найӧ состязание вылӧ.
Гулливер ӧти-мӧд бӧрся лэпталіс став кавалеристъяссӧ вӧвъяснаныс да сувтӧдліс найӧс площадка вылӧ.
Трубаяс трубитісны. Кавалеристъяс юксисны кык ӧтрадӧ да заводитісны военнӧй действиеяс. Найӧ лыйлісны мӧда-мӧднысӧ тшӧтшыд пома ньӧвъясӧн, сутшкалісны прӧтивникӧс тшӧтшыд пома шыясӧн, бӧрыньтчыласны, бара уськӧдчыласны.
Императорлы тайӧ сэтшӧма сьӧлӧм вылас воис, мый сійӧ быд лун кутіс вӧчны военнӧй состязаниеяссӧ.
Ӧтчыд сійӧ весиг ачыс командуйтіс военнӧй атакаӧн Гулливер носӧвӧй чышъян вылын.
Гулливер сэки кутіс кипыдӧс вылас креслӧ, кӧні вӧлі пукалӧ императрица. Тасянь сылы вӧлі бурджыка тыдалӧ, мый вӧчсьӧ чышъян вылын.
Ставыс мунӧ вӧлі бура. Сӧмын ӧтчыд, дас витӧд манёвр дырйи, ӧти офицерлӧн вӧлыс розьӧдіс кок гыжнас чышъянсӧ, крукасис да уськӧдіс вывсьыс седоксӧ.
Гулливер тупкис розьсӧ шуйга кинас чышъянсьыс, а веськыд кинас ньӧжйӧник лэдзаліс муӧ став кавалеристсӧ мӧда-мӧд бӧрсяыс.
Сы бӧрын сійӧ бура дӧмис чышъянсӧ, но, чышъяныс эз нин вӧв ён да, водзӧ сэсся эз нин лысьт вӧчавны сы вылын военнӧй ворсӧмъяс.

12

Император эз коль уджйӧзаӧн Гулливер водзын. Сійӧ ассяньыс решитіс гажӧдыштны Куинбус Флестринӧси интереснӧй зрелищеӧн.
Ӧтчыд рытгорув Гулливер вӧлі пукалӧ аслас замок порог вылын.
Друг воротаяс Мильдендолӧн воссисны, и сэтысь петіс дзонь поезд: водзвылас вӧв вылын император, сы бӧрысь — министръяс, придворнӧйяс да гвардеецъяс.
Ставныс найӧ мӧдӧдчисны туй кузя, коді локтӧ вӧлі замок дінӧ.
Лилипутияын вӧлі сэтшӧм обычай. Кор кутшӧмкӧ министр кулӧ либӧ кор сійӧс вештӧны удж вылысь, вит ли квайт лилипут шыӧдчӧны император дінӧ, медым разрешитас сійӧ налы гажӧдыштны сійӧс канат вылын йӧктӧмӧн. Дворецын, главнӧй залас, нюжӧдасны кыдз-мый позьӧ зэлыда да вылӧджык канат, сійӧ вурсян сунисысь не кызджык. Сы бӧрын заводитчӧ йӧктӧм, чеччалӧм, ворсӧм.
Коді чеччыштлас гез вылын медся вылӧ да ньӧтчыдысь оз усь, сійӧс пуктӧны кувсьӧм либӧ вештӧм министр местаӧ.
Мукӧддырйиыс император тшӧктас ассьыс став министръяссӧ да придворнӧйяссӧ йӧктыны канат вылын выль министръяскӧд тшӧтш — тадзи сійӧ тӧдмалӧ странаӧн веськӧдлысь йӧзыслысь пельклунсӧ.
Висьталӧны, мый татшӧм ворсігъяс дырйи унаысь овлӧны несчастнӧй случайяс. Министръяс да выль министръяс усьлывлӧны канат вывсянь увлань юрӧн да чеглӧны сьылідзирнысӧ.
Тайӧ разын император шуис вӧчны канат вылын йӧктӧмсӧ не дворецын, а ывла вылын, Гулливер замок водзын. Сійӧ кӧсйис шензьӧдны Морт-Гӧраӧс аслас министръяс пельклунӧн.
Медбур чеччалысьӧн лои государственнӧй казначей Флимнап. Сійӧ чеччыштліс став придворнӧйяссьыс вылӧджык, юр джын мындаӧн вылӧджык.
Весиг государственнӧй секретар Рельдрессель, коді паськыда нималӧ вӧлі Лилипутияын патурликасьны да чеччавны кужӧмнас, эз вермы сійӧс панйыны.
Сэсся императорлы сетісны кузь бедь.
Сійӧ босьтіс бедьсӧ ӧти помӧдыс да пондіс тэрыба лэптавны да лэдзлыны.
Министръяс лӧсьӧдчисны состязание вылӧ, — тайӧ вӧлі канат вылын йӧктӧм дорысь сьӧкыдджык. Колӧ вӧлі удитны чеччыштны бедь вомӧныс, кор сійӧ лэччас увлань, да котӧртны нёль кокӧн бедь увтіыс, кор сійӧ бӧр каяс вывлань.
Медбур чеччалысьяс да котралысьяс босьтісны императорсянь награда — лӧз, гӧрд да турунвиж сунис кос гӧгӧрын новлӧм вылӧ.
Первой котралысь — Флимнап — босьтіс лӧз сунис, мӧд — Рельдрессель — гӧрд сунис, а коймӧд — Скайреш Болголам — турунвиж сунис.
Гулливер видзӧдіс та вылӧ да шензис Лилипутия империяса тешкодь придворнӧй обычайяс вылӧ.

13

Придворнӧй ворсӧмъяс да праздникъяс вӧчавлісны чуть не быд лун, но век жӧ Гулливерлы вӧлі зэв гажтӧм пукавны чеп йылын. Сійӧ частӧ сетлывліс шыӧдчӧмъяс императорлы, медым сійӧс мездасны чепъясысь да медым лэдзасны вӧля вылын гуляйтны странаӧдыс.
Медбӧрти, императорыд пыдди пуктіс Гулливерлысь корӧмсӧ.
Гуся сӧветын лыддисны став шыӧдчӧмъяссӧ сылысь да шуисны лэдзны сійӧс вӧля вылӧ, сетас кӧ сійӧ клятва — овны став сійӧ правилӧяс серти, кутшӧмъясӧс лоӧ индӧма.
Сӧмын адмирал Скайреш Болголам, Гулливерлӧн медся ыджыд врагыс, воддза мозыс сулаліс сы вылын, мый Куинбус Флестринӧс колӧ не вӧля вылӧ лэдзны, а казнитны.
Но сы вӧсна, мый сійӧ кадас Лилипутия лӧсьӧдчӧ вӧлі войнаӧн, некод эз сӧгласитчы Болголамкӧд. Быдӧн надейтчисны, мый Морт-Гӧраыд доръяс Мильдендоӧс, уськӧдчасны кӧ кар вылӧ врагъяс.
Император тшӧктіс аслас гижысьясыслы гижны гырысь шыпасъясӧн ыджыд бумага вылӧ татшӧм приказ:
Ме, Гольбасто Момарен Эвлем Гердайло Шефин Молли Олли Гой,
ыджыд Лилипутиялӧн император,
медыджыд, медвежӧра, медъён став царъяс пытшкысь мирын,
ас нимсянь тшӧкта лэдзны Морт-Гӧраӧс чеп йылысь, кӧсйысяс кӧ сійӧ вӧчны ставсӧ, мый ми сылы тшӧктам, а именнӧ:
Ӧти-кӧ, мед Морт-Гӧра оз мун Лилипутияысь миянсянь тшӧктытӧг.
Мӧд-кӧ, мед сійӧ оз лысьт пырны столицаӧ лунын ни войын сэтчӧдз, кытчӧдз став олысьясыс оз дзебсьыны асланыс керкаясӧ.
Коймӧд-кӧ, сылы позьӧ гуляйтны сӧмын паськыд туйяс вывті, оз позь талявны вӧръяс, лугъяс да муяс.
Нёльӧд-кӧ, гуляйтігас сылы колӧ видзӧдны кок улас, медым оз таляссьыны йӧз да вӧвъяс.
Витӧд-кӧ, сылы оз позь босьтны киас да сюявны зепъясас Лилипутияса олысьясӧс, оз кӧ ло насянь ассяньныс сӧглас.
Квайтӧд-кӧ, сылы ковмас новлӧдлыны императорлысь гӧнечьясӧс местаысь местаӧ, ковмас кӧ императорскӧй величестволы мӧдӧдны кытчӧкӧ спешнӧй юӧр либӧ приказ.
Сизимӧд-кӧ, сылы ковмас лоны миян союзникӧн, заводитчас кӧ война Блефуску дікӧд, и медвойдӧр сылы ковмас жугӧдны неприятельлысь флотсӧ, коді грӧзитӧ миян берегъяслы.
Кӧкъямысӧд-кӧ, Морт-Гӧралы колӧ прӧст кадӧ уджавны миян стрӧйбаяс вылын, лэптавны медсьӧкыд изъяссӧ.
Ӧкмысӧд-кӧ, ми тшӧктам сылы мерайтны воськовъясӧн став империянымӧс миянлысь вомӧнног и кузяланог да артавны воськов лыдсӧ.
Голбасто Момарен Эвлем Гердайло Шефин Молли Олли Гой.
Бельфаборак дворец.
Миян царствуйтӧмлӧн 91-ӧд тӧлысь.
Тайӧ приказсӧ вайис замокӧ адмирал Скайреш Болголам ачыс.
Сійӧ тшӧктіс Гулливерлы пуксьыны му вылӧ да кутчысьны шуйга кинас веськыд кокас, а кык чунь веськыд кисьыс пуктыны плеш дінас да веськыд пель выліас. Тадзи Лилипутияын сетӧны клятва.
Адмирал гораа лыддис императорлысь приказ, сэсся тшӧктіс Гулливерлы шуавны кывйысь кывйӧ татшӧм клятва:
— Ме, Морт-Гӧра, кӧсйыся императорскӧй величестволы, Гольбасто Момарен Эвлем Гердайло Шефин Молли Олли Гойлы, лилипутияса могущественнӧй государлы, исполнитны сылысь приказсӧ да дорйыны ыджыд Лилипутияӧс врагъясысь му вылын и ва вылын!
Та бӧрын кузнечьяс перйисны Гулливер вылысь чепъяссӧ, а Скайреш Болголам поздравитіс сійӧс да муніс Мильдендоӧ.

14

Мыйӧн Гулливер лои вӧля вылын, сійӧ корис императорлысь разрешение видзӧдлыны карсӧ да волыны дворецӧ. Уна тӧлысь видзӧдіс сійӧ столица вылӧ ылысянь, кор пукаліс чеп йылын аслас порог дінын, кӧть сійӧ и вӧлі сӧмын ветымын воськов сайын важ замоксянь.
Разрешениесӧ вӧлі сетӧма.
Гулливер пӧрччис вывсьыс камзолсӧ, медым пӧлаяснас оз ну карса керкаяслысь вевтъяссӧ да трубаяссӧ, и жилетка кежсьыс мӧдӧдчис Мильдендоӧ.
Кык час водзвыв сы локтӧдз даскык юӧрвидзысьяс (глашатай) кытшовтісны став карсӧ. Квайтӧн трубитісны трубаясӧн, а квайтӧн горзісны:
— Мильдендоса олысьяс! Пырӧй керкаясаныд!
— Куинбус Флестрин, Морт-Гӧра, локтӧ карӧ!
— Керкаясаныд пырӧй, Мильдендоса олысьяс!
Быд пельӧсӧ клеитісны юӧръяс, кытчӧ гижӧма вӧлі сійӧ жӧ, мый горзісны и юӧрвидзысьясыс.
Коді эз кывлы, сійӧ лыддис. Коді эз лыддьы, сійӧ кывліс.
Став Мильдендо столица гӧгӧрыс вӧлі кытшовтӧдӧма важ стенаясӧн. Стенаясыс вӧліны сэтшӧм кызӧсь да паськыдӧсь, мый на вывті вӧляпырысь вермис мунны пара вӧлӧ доддялӧм карета лилипутъяслӧн.
Пельӧсъясас вӧлі кыпӧдчӧны ёсь йыла башняяс. Гулливер воськовтіс рытыввывса ыджыд ворота вомӧн да зэв видзчысьӧмӧн дорышком мӧдӧдчис главнӧй уличаясті.
Переулокъясӧ да посни уличаясӧ сійӧ эз и пробуйтлы пыравны. Найӧ вӧліны сэтшӧм векньыдӧсь, мый Гулливерлӧн кокыс сибдіс эськӧ керкаяс костас.
Став керкаясыс Мильдендоын вӧліны куим судтаӧсь.
Корсюрӧ Гулливер лажыньтчыліс да видзӧдлывліс вылыс судта ӧшиньясас.
Ӧти ӧшиньысь сійӧ аддзис еджыд колпака пӧварӧс. Сійӧ тэрыба куштӧ вӧлі гаг ли, гут ли. Бурджыка видзӧдлӧм бӧрын Гулливер гӧгӧрвоис, мый сійӧ вӧлӧма курӧг.
Мӧд ӧшинь дорын пукалӧ вӧлі вурсьысь нывбаба, пидзӧс вылас кутӧ вурсянсӧ. Сы вӧрас серти Гулливер гӧгӧрвоис, мый сійӧ ем пысӧ пысалӧ сунис. Но емсӧ да суниссӧ оз позь вӧлі аддзыны, сэтшӧм найӧ ичӧтикӧсь да вӧсньыдикӧсь.
Школаын челядьяс пукалӧны вӧлі скамьяяс вылын да гижӧны. Найӧ гижӧны вӧлі не миян ног — шуйгавывсянь веськыдвылӧ, не арабъяс ног — веськыдвывсянь шуйгавылӧ, не китаецъяс ног — вывсянь увланьӧ, а лилипутъяс ногӧн — кӧсӧя, пельӧссянь пельӧсӧ.
Гулливер вӧчис нӧшта воськов куим кымын и воис император дворец дорӧ.
Дворецыс, кыкпӧвса стенаӧн кытшалӧмӧн, сулалӧ вӧлі самӧй Мильдендо шӧрас.
Первой стена вомӧныс Гулливер воськовтіс, а мӧд вомӧныс эз вермы. Тайӧ стенасӧ мичмӧдӧма вӧлі резьбаа джуджыд башняясӧн.
Гулливер повзис найӧс жугӧдӧмысь.
Сійӧ сувтіс кык стена костас и кутіс думайтны, мый сылы вӧчны. Дворецын сійӧс виччысьӧ император, а сійӧ оз вермы сэтчӧ локнысӧ.
Мый жӧ вӧчны?
Гулливер бергӧдчыліс аслас замокӧ, босьтіс кык табуретка да бара муніс дворец дінӧ.
Воис ортсыладор стена бердас да, сійӧ сувтӧдіс ӧти табуреткасӧ улича шӧрас, сэсся ачыс сувтіс сы вылӧ кыкнан кокнас.
Мӧд табуреткасӧ лэптіс керка вевтъяс вывті и видзчысьӧмӧн лэдзис пытшкӧс стена саяс, веськыда дворецдінса паркас.
Сы бӧрын сійӧ кокньыдика воськовтіс кыкнан стена вомӧныс — табуретсянь табурет вылӧ, эз жугӧд ни ӧти башня.
Тадзи табуретъяссӧ пыр водзӧ да водзӧ вешталӧмӧн, Гулливер воис император жыръясӧдз.
Император сэк нуӧдӧ вӧлі аслас министръясыскӧд военнӧй сӧвет. Гулливерӧс аддзис да, тшӧктіс восьтыны ӧшиньяссӧ паськыдджыка.
Пырны сӧветуйтчан залӧ Гулливер, дерт, эз вермы. Сійӧ водіс ӧшинь водзас да пуктіс пельсӧ ӧшинь бердас.
Министръяс сэки вӧлі тӧлкуйтӧны, кор выгоднӧджык заводитны война Блефуску империякӧд.
Адмирал Скайреш Болголам чеччис аслас креслӧсьыс да висьталіс, мый неприятельскӧй флот сулалӧ рейд вылын да, тыдалӧ, виччысӧ сӧмын ньылыд тӧв, медым уськӧдчыны Лилипутия вылӧ.
Сэки Гулливер эз вермы терпитны да торкис Болголамӧс. Сійӧ юаліс императорлысь да министръяслысь, мый понда найӧ лӧсьӧдчӧны воюйтны.
Императорсянь разрешение сетӧм бӧрын, государственнӧй секретар Рельдрессель вочавидзис Гулливер юалӧм вылӧ.
Делӧыс вӧлі тадзи:
Сё во сайын ӧнія императорлӧн дедыс, сэки нӧшта сійӧ вӧлі наследнӧй принцӧн на, завтрак сайын жугӧдіс курӧг кольк тшӧтшыд помсяньыс и кышнас вундіс ассьыс чуньсӧ.
Сэк императорлӧн батьыс, ӧнія императорлӧн прадедыс, лэдзис указ, кӧні запретитӧма вӧлі, казнитны грӧзитӧмӧн, жугӧдлыны пуӧм колькъяс тшӧтшыд помсяньыс.
Сэксянь став олысьыс Лилипутияын юксис кык лагер вылӧ — тшӧтшыдпомаяс вылӧ да ёсьпомаяс вылӧ.
Тшӧтшыдпомаяс эз кӧсйыны подчинитчыны императорскӧй указлы да пышйисны море сайӧ, Блефускуӧ, орчча империяӧ.
Лилипутияса император требуйтіс, медым блефускуса император казнитіс пышйысь тшӧтшыдпомаясӧс.
Но блефускуса император, казнитӧм пыдди, найӧс босьтіс ас ордас служба вылӧ.
Сійӧ кадсяньыс Лилипутия да Блефуску костын мунӧ помтӧм война.
— И вот миян могущественнӧй император Гольбасто Момарен Эвлем Гердайло Шефин Молли Олли Гой корӧ тэнсьыд, Морт-Гӧра, отсӧг да союз, — тадзи помаліс ассьыс висьталӧмсӧ секретар Рельдрессель.
Гулливер эз вермы гӧгӧрвоны, кыдзи сійӧ позьӧ воюйтны сёйӧм кольк вӧсна, но сійӧ ӧд муртса на сетіс клятва и гӧтов вӧлі сійӧс ӧлӧмӧ пӧртны.

15

Блефуску вӧлі ді, торъялӧма Лилипутияысь бура паськыд проливӧн.
Гулливер эз на аддзыв Блефуску дісӧ. Военнӧй сӧвет помасьӧм бӧрын сійӧ лэччис берег дорӧ, дзебсис мыльк сайӧ, кыскис гуся зепсьыс подзорнӧй трубасӧ да кутіс видзӧдны неприятельлысь флотсӧ.
Блефускуса йӧзлӧн вӧлі стӧч ветымын военнӧй корабль, а мукӧдыс тӧргӧвӧй корабльяс.
Гулливер кыссьӧмӧн муніс мыльк сайысь ылӧджык, медым Блефускусянь сійӧс эз казявны, сувтіс кок йылас да муніс дворецӧ император ордӧ.
Сэні сійӧ корис, медым сылы бӧр сетасны арсеналысь пуртсӧ да медым ваясны унджык ён гезъяс и зэв кыз кӧрт бедьяс.
Час мысти кыскасьысьяс вайисны канатъяс, кутшӧмӧсь овлӧны миян бечёвкаяс да чувки кыан ем кодь бедьяс.
Гулливер войбыд пукаліс аслас замок водзын — кыис гезъясысь канатъяс да кусняліс кӧрт бедьясысь крукъяс. Асывводз кежлӧ вӧлі гӧтов ветымын гез и ветымын крук гез помъясас.
Гулливер босьтіс пельпом вылас гезъяссӧ да муніс берег дорӧ. Сійӧ пӧрччис камзолсӧ, башмаксӧ, чувкисӧ да пырис ваӧ.
Первойсӧ сійӧ муніс келӧмӧн, сэсся пролив шӧрас неуна варччыштіс, сэсся бара пондіс келны.
Час джынйысь регыдджыкӧн Гулливер воис Блефускуса олысьяс флот дінӧдз.
— Плавайтысь ді! Плавайтысь ді! — горӧдісны матросъяс, кор аддзисны ваысь паськыд пельпомъяссӧ да юрсӧ Гулливерлысь.
Гулливер чургӧдіс наланьӧ кисӧ, матросъяс садьтӧгныс кутісны чеччавны корабльяс вылысь мореӧ. Лягушаяс моз найӧ шлёпкысясны ваӧ да варччӧны асланыс береглань.
Гулливер босьтіс пельпом вывсьыс гезъяссӧ, крукавліс став боевӧй корабль ныръясӧдыс крукъясӧн, а гезъяслысь мӧд помъяссӧ кӧртавліс ӧти гӧрӧдӧ. Сӧмын сэк Блефускуса олысьяс казялісны, мый Гулливер лӧсьӧдчӧ нуны налысь флотсӧ.
Комын сюрс салдат ӧтпырйӧ зэвтісны ассьыныс лук тетиваяснысӧ да лэдзисны Гулливерӧ комын сюрс ньӧв.
Кыксё ньӧвйысь унджык сатшис сылы чужӧмас.
Омӧль эськӧ лои Гулливерлы, эз кӧ сылӧн вӧв гуся зептас ӧчкиыс. Сійӧ ӧдйӧджык ӧчкиасис, — ӧчкиыс видзис сылысь синъяссӧ ньӧвъясысь.
Ньӧвъясыс зутшласисны ӧчки стеклӧас, сутшкасисны сылы чужӧмбанас, плешас, тшӧкаас. Но Гулливерлы некор вӧлі сы вылӧ видзӧдны. Сійӧ мый вынсьыс тракйис гезъяссӧ, пыксис кокъяснас ва пыдӧсас, а Блефускуса корабльяс век оз вӧрзьыны местаысь.
Медбӧрын Гулливер гӧгӧрвоис. Сійӧ перйис зепсьыс пурт да вундаліс якӧр канатъяссӧ, кодъяс кутӧны вӧлі корабльяссӧ места вылас.
Кор вундӧма лои медбӧръя канатсӧ, корабльяс пондісны качайтчыны ва вылын да ставныс, кыдзи ӧти, мӧдісны Гулливер бӧрся Лилипутия береглань.
Пыр водзӧ муніс Гулливер и сы бӧрся мунісны Блефускуса корабльяс да Блефускулӧн славаыс.

16

Лилипутияса император и став дворыс сылӧн сулалісны берег дорын и видзӧдісны сэтчаньӧ, кытчӧ муніс Гулливер.
Друг найӧ ылысянь на аддзисны корабльяс, кодъяс локтісны Лилипутиялань паськыд тӧлысь джынйӧн. Асьсӧ Гулливерӧс оз вӧлі аддзыны, сійӧ пельӧдзыс вӧлі ваын.
Лилипутъяс оз вӧлі виччысьны неприятельскӧй флотлысь локтӧмсӧ.
Найӧ вӧлі надейтчӧны, мый Морт-Гӧра жугӧдас сійӧс. А флотыс со боевӧй пӧрадокӧн локтӧ Мильдендо стенъяс дорӧ.
Император тшӧктіс трубитӧмӧн чукӧртны став войскасӧ.
Гулливер ылісянь на кыліс трубаяслысь шыалӧмсӧ. Сэки сійӧ лэптіс вылӧджык гез помъяссӧ, кодъясӧс кутӧ вӧлі киас, и гораа горӧдіс:
— Мед олас Лилипутияса могущественнӧй император!
— Мед олас Куинбус Флестрин! — вочавидзисны сылы берегсянь.
Мыйӧн Гулливер петіс берегӧ, император тшӧктіс наградитны сійӧс став куимнан суниснас — лӧзӧн, гӧрдӧн и турунвижӧн — и сетіс сылы «нардак» титул — медвылыс титулыс став империяас.
Тайӧ вӧлі кывлытӧм награда. Придворнӧйяс уськӧдчисны поздравляйтны Гулливерӧс.
Сӧмын адмирал Скайреш Болголам, кодлӧн вӧлі сӧмын ӧти турунвиж сунис, вешйис бокӧ да эз шу Гулливерлы ни ӧти кыв.
Гулливер копыртчыліс императорлы да гаровтіс став сунисъяссӧ шӧр чуняс. Вӧнявны найӧс, кыдзи тайӧ вӧчлісны Лилипутияса министръяс, сійӧ эз вермы.
Сійӧ лунас дворецын вӧчисны Гулливерӧс чествуйтӧм кузя зэв ыджыд праздник. Ставныс йӧктісны залъясын, а Гулливер куйліс дворас, дворец водзас да видзӧдіс ӧшиньтіыс.

17

Праздник бӧрын император петіс Гулливер дінӧ да явитіс сылы выль милӧсьт. Сійӧ тшӧктіс Морт-Гӧралы, Лилипутия империяса нардаклы, мунны сійӧ туйӧдыс жӧ Блефускуӧ да вайны сэтысь неприятельлысь став корабльяссӧ и тӧргӧвӧйясӧ, и чери кыянъяссӧ.
Блефуску государство, шуис сійӧ, овліс ӧнӧдз чери кыйӧм да тӧргуйтӧм помысь. Мырддьыны кӧ сылысь флотсӧ, сылы лоӧ век кежлӧ пӧкӧритчыны Лилипутиялы, выдайтны императорлы став тшӧтшыдпомаясӧс да признайтны священнӧй закон, коді шуӧ: «жугӧд колькъяс ёсь помсяньыс».
Гулливер видзчысьӧмӧн вочавидзис императорлы, мый сійӧ век рад служитны лилипутскӧй величестволы, но мый тайӧ тшӧктӧмсӧ сылысь сійӧ оз вермы пӧртны олӧмӧ. Сійӧ ачыс дыр кыскаліс чепъяс, сы понда сійӧ оз вермы пӧртны рабствоӧ дзонь народӧс.
Император нинӧм эз шу и пырис дворецас. Гулливер гӧгӧрвоис, мый тайӧ кадсяньыс сійӧ век кежлӧ воштіс государлысь милӧсьт. Императорыд, коді думайтӧ пӧкӧритны мирсӧ, оз прӧстит сэтшӧмъясӧс, коді лысьтӧ сувтны сылы паныд.
И збыльысь, тайӧ сёрни бӧрас Гулливерӧс эз пондыны корлывны дворецӧ. Сійӧ ветліс ӧтнасӧн замок гӧгӧрыс, придворнӧй каретаяс эз кутны сувтлывны сы порог дорӧ.
Ӧтчыд пышнӧй процессия петіс Мильдендо воротаысь и веськӧдчис Гулливер оланінлань. Сійӧ вӧлі Блефускуса посольство, коді воис Лилипутияса император ордӧ мир лӧсьӧдӧм могысь.
Квайт посол да квайтсё морт свита коймӧд вежон нин олӧны вӧлі Мильдендоын. Найӧ вензисны Лилипутияса министръяскӧд, уна-ӧ зарни, нянь да скӧт должен сетны Блефускуса император кӧть джын флотсӧ, кодӧс нуис Гулливер, бӧр сылы сетӧмысь.
Мир кык государство костын, медбӧрти, лои лӧсьӧдӧма. Блефуску империяса посольство сӧгласитчис пӧшти став условие вылас да лӧсьӧдчӧ нин вӧлі мунны гортас.
Посолъяс зэв шензисны, мый найӧ ниӧтчыдысь эз аддзывны дворысь Гулливерӧс, налысь флотнысӧ нуысьӧс.
Кодкӧ пеляс вашкӧдӧмӧн висьталіс ӧти посоллы, мый понда скӧрмис императорыд Морт-Гӧра вылӧ. Сэки посолъяс решитісны ветлыны Гулливер ордӧ замокас да корны сійӧс Блефуску ді вылӧ.
Налы зэв окота вӧлі аддзывны матысянь Морт-Гӧраӧс, код йылысь найӧ сымда кывлісны Блефускуса морякъяслысь да Лилипутияса министръяслысь.
Гулливер зэв бура примитіс йӧз муса гӧсьтъясӧс, кӧсйысис волыны на ордӧ, а прӧщайтчигас кутыштіс став посолсӧ вӧвъяснаныс и быдсӧн кипыдӧс вылас да петкӧдліс налы Мильдендо карсӧ ас туша судта вылнасяньыс.

18

Рытнас, кор Гулливер лӧсьӧдчӧ нин вӧлі водны узьны, замок ӧдзӧсас сылы ньӧжйӧник таркӧдчыштісны.
Гулливер воськовтіс порог вомӧныс да аддзис ӧдзӧс водзсьыс кык мортӧс, пельпом выланыс найӧ кутӧны вӧлі вевта нӧсилка.
Нӧсилкаас, бархатнӧй креслӧын, пукалӧ вӧлі морт. Чужӧмыс сылӧн оз вӧлі тыдав сы вӧсна, мый сійӧ тупкысьӧма плащӧн да шляпасӧ лэдзӧма кымӧс вылас.
Гулливерӧс аддзис да, сійӧ ыстіс ассьыс слугаяссӧ карӧ и тшӧктіс налы бӧр волыны час мысти.
Кор слугаяс мунісны, войя гӧсьт шуис Гулливерлы, мый кӧсйӧ сылы висьтавны зэв важнӧй гусятор.
Гулливер лэптіс нӧсилкасӧ муысь, дзебис сійӧс гӧсьтыскӧд тшӧтш камзол зептас да пырис аслас замокӧ.
Сэні сійӧ топыда пӧдлаліс ӧдзӧссӧ да пуктіс нӧсилкасӧ пызан вылӧ.
Сӧмын сэки гӧсьтыс восьтіс ассьыс плащсӧ да пӧртчис шляпасӧ. Гулливер водзын вӧлі ӧти придворнӧй, кодӧс сійӧ неважӧн на мездіс бедаысь.
Ещӧ сэки на, кор Гулливер волывліс императорскӧй дворӧ, сійӧ кыдзкӧ кывліс, мый тайӧ придворнӧйсӧ лыддьӧны гуся тшӧтшыдпомаӧн. Гулливер сувтіс сы дор да докажитіс императорлы, мый сы вылӧ клеветаӧн воӧны врагъяс.
Ӧні придворнӧй воис Гулливер ордӧ, медым ассяньыс отсавны Куинбус Флестринлы.
— Толькӧ-толькӧ, — шуис сійӧ, — гуся сӧветын решитісны тэ йылысь. Адмирал висьталіс императорлы, мый тэ примитін ас ордад вражескӧй страналысь посолъяссӧ да петкӧдлін налы кипыдӧс вывсяньыд миянлысь столицанымӧс. Став министръясыс требуйтісны тэнӧ казнитны. Ӧтияс вӧзйисны тэнсьыд керкатӧ кызь сюрс морта армияӧн кытшӧ босьтны да сотны; мукӧдъяс — вины тэнӧ ядӧн, тэнсьыд паськӧмтӧ да дӧрӧмтӧ ядӧн йиджтӧмӧн; мукӧдъяс тшӧктӧны тшыгйӧн вины. Сӧмын государственнӧй секретар Рельдрессель сӧветуйтіс кольны тэнӧ ловйӧн, но перйыны тэнсьыд кыкнан синтӧ. Сійӧ шуис, мый син кыскӧмыд пӧ вынтӧ тэнсьыд оз бырӧд, сійӧ пӧ весиг содтас тэнсьыд смеллун, коді пӧ нинӧм оз аддзы, сійӧ нинӧмысь оз пов свет вылын. Медбӧрын, миян ыджыд милӧсьта государным сӧгласитчис Рельдресселькӧд и тшӧктіс аски жӧ кыскыны тэнсьыд синтӧ ёся тӧчитӧм ньӧвъясӧн. Верман кӧ, пышйы, а меным колӧ пырысьтӧм-пыр жӧ мунны тэ ордысь сідзи жӧ гусьӧн, кыдзи и вои татчӧ.
Гулливер ньӧжйӧник петкӧдіс гӧсьтсӧ ӧдзӧс саяс, кӧні сійӧс виччисьӧны нин вӧлі слугаясыс, а ачыс, дыр думайттӧг, кутіс лӧсьӧдчыны пышйыны.

19

Киняулас босьтіс эшкынсӧ да, Гулливер петіс берег дорӧ. Гусьӧника восьлалӧмӧн муніс сійӧ гаваньӧ, кӧні вӧлі сулалӧ якӧръяс вылын Лилипутиялӧн флотыс. Гаваньын ни ӧти ловъя лов эз вӧв. Гулливер бӧрйис корабльяс пытшкысь медыджыдсӧ, кӧрталіс нырас гез, пуктіс сэтчӧ ассьыс камзолсӧ, эшкынсӧ да башмаксӧ, сэсся лэптіс якӧрсӧ да пондіс кыскыны корабльсӧ ас бӧрсьыс мореӧ. Ньӧжйӧник, шы лэдзтӧг, воис сійӧ пролив шӧрӧдзыс, а водзӧ мӧдіс варччыны.
Варччис сійӧ самӧй сыланьӧ, кытысь неважӧн нуис военнӧй корабльяс — Блефускулань.
Ді дорӧ воӧм бӧрын сійӧ сувтӧдіс корабльсӧ якӧр вылӧ, сэсся пасьталіс камзолсӧ, кӧмаліс башмаксӧ да мӧдіс Блефуску столицаӧ.
Посньыдик башняяс дзирдалісны тӧлысь югӧр улын. Став карыс на вӧлі узьӧ, и Гулливер эз кӧсйы садьмӧдны олысьяссӧ. Сійӧ водіс кар стена бердас, гаровтчис эшкыннас и унмовсис.
Асывнас Гулливер таркӧдчис карса воротаӧ да тшӧктіс стража начальникыслы юӧртны императорӧс, мый сы владение вылӧ воис Морт-Гӧра.
Стража начальник висьталіс та йылысь государственнӧй секретарлы, а сійӧ — императорлы. Блефускуса император став дворнас пырысьтӧм-пыр жӧ петіс паныд Гулливерлы.
Ворота дінас став мужикуловыс чеччыштісны вӧвъяс вывсьыныс, а императрица да сылӧн дамаясыс петісны каретасьыныс.
Гулливер водіс му вылӧ, медым чолӧмавны Блефускуса императорлысь дворсӧ. Сійӧ корис разрешение видлавны дісӧ, но нинӧм эз висьтав Лилипутияысь пышйӧм йывсьыс. Император да сылӧн министръясыс чайтісны, мый Морт-Гӧра воис на ордӧ гӧститны, посолъяс ӧд сійӧс корисны.
Гулливер воӧм кузя дворецын вӧчисны ыджыд праздник. Сылы начкисны уна госа ӧшъяс да ыжъяс, а кор бара пуксис вой, сійӧс колисны ывла вылӧ, — Блефускуын эз вӧв сылы вылӧ подходящӧй керкаыс.
Сійӧ бара водіс карса стена бердӧ, Лилипутияса лӧскута эшкынӧ гаровтчӧмӧн.

20

Куим лунӧн Гулливер кытшовтіс став Блефуску империясӧ, видлаліс каръяс, сиктъяс, усадьбаяс. Быдлаын сы бӧрся котралісны уна йӧз, кыдзи и Лилипутияын.
Сёрнитны Блефускуса олысьяскӧд сылы вӧлі кокни, — Блефускуса йӧзыд тӧдӧны вӧлі лилипут кывтӧ сэтшӧм жӧ бура, кыдзи и лилипутъяс тӧдӧны вӧлі блефускуаналысь кывсӧ.
Ляпкыдик вӧръясті, небыдик лугъяс вывті да векньыдик туйясті гуляйтігас, Гулливер петіс ді мӧдар дорас. Сэні сійӧ пуксис из вылӧ да кутіс думайтны, мый сылы ӧні вӧчны: кольччыны-ӧ служба вылӧ Блефускуса император ордӧ либӧ корны прӧща Лилипутияса императорлысь. Воны гортӧ, чужан муӧ, сылӧн надеяыс эз нин вӧв.
И друг ылысь, моресьыс, сійӧ аддзис кутшӧмкӧ сьӧдтор, либӧ скала, либӧ мореса ыджыд пемӧслӧн мышкуыс.
Гулливер пӧрччис башмаксӧ да чувкисӧ и пондіс кевны, медым видзӧдлыны, мый сійӧ сэтшӧмыс. Регыд сійӧ гӧгӧрвоис, мый тайӧ абу скала. Скалаыд ӧд оз вермы эськӧ локны береглань приливкӧд тшӧтш. Но тайӧ эз жӧ вӧв и пемӧс. Дерт, тайӧ кымыняссьӧм пыж.
Сьӧлӧмыс Гулливерлӧн пондіс чеччыны. Сылы сразу дум вылас уси, мый сылӧн зептас эм подзорнӧй труба; сійӧ вайӧдіс подзорнӧй трубасӧ син бердас. Да, тайӧ вӧлі пыж. Тыдалӧ, тӧлӧн орӧдӧма сійӧс кутшӧмкӧ корабльысь и вайӧма тайӧ берегъяс дорӧ.
Гулливер котӧрӧн муніс Блефускуӧ да корис императорлысь сетны сылы пырысьтӧм-пыр жӧ дас кык корабль, медгырысьяссӧ, медым вайны пыжсӧ берег дорас.
Императорлы окота вӧлі видзӧдлыны пыж вылӧ, кодӧс аддзис мореысь Морт-Гӧра. Сійӧ мӧдӧдіс пыжла корабльяссӧ да тшӧктіс кык сюрс салдатъяслы отсавны Гулливерлы лэптыны сійӧс берегӧ.
Посньыдик корабльяс воисны ыджыд пыж дінӧ, крукалісны сійӧс крукъясӧн да мӧдісны кыскыны бӧрсьыныс. А Гулливер варччис бӧрсяньыс да йӧткис пыжсӧ кинас. Медбӧрын пыж нырыс зурасис берегӧ. Сэк кык сюрс салдат ӧтвылысь кутчысисны пыжӧ кӧрталӧм гезъясӧ да отсалісны Гулливерлы лэптыны сійӧс ваысь.
Гулливер видлаліс пыжсӧ гӧгӧрбок. Дӧмны сійӧс эз вӧв сьӧкыд. Оз тырмыны вӧлі сӧмын пелысъяс. Гулливер уджаліс дас лун, асывсянь рытӧдз, сійӧ вӧчис пелысъяс да кӧнӧпатитіс пыж пыдӧссӧ. Уджалігас Блефускуса йӧз сюрсъясӧн сулалісны гӧгӧрыс да видзӧдісны, кыдзи Морт-Гӧра дӧмлӧ пыж-гӧрасӧ.
Кор ставыс вӧлі гӧтов, Гулливер муніс император дінӧ, — сувтіс сы водзын ӧти пидзӧс вылас да шуис, мый кӧсйӧ сійӧ аски жӧ петны туйӧ, лэдзас кӧ сійӧс император мунны ді вылысь.
Сійӧ важӧн нин гажтӧмтчӧ аслас семьяысь да ёртъяссьыс да надейтчӧ паныдасьны море вылын кораблькӧд, коді нуас сійӧс ас чужан муас.
Император заводитліс ыштӧдны Гулливерӧс кольччыны сы ордӧ служба вылӧ, кӧсйысис сылы быдсяма наградаяс да ассьыс векыся милӧсьт, но Гулливер сы вылӧ оз ышты.
Императорлы лои сӧгласитчыны.
Дерт, сылы зэв окота вӧлі кольӧдны ас ордас служба вылӧ Морт-Гӧраӧс, коді ӧтнас вермис эськӧ жугӧдны неприятельскӧй армия либӧ флот. Но Гулливерыд кӧ кольччис овны Блефускуӧ, тайӧ кыпӧдіс эськӧ вӧвлытӧм ыджыд война Лилипутиякӧд.
Кымынкӧ лун сайын нин Блефускуса императорлы воис Лилипутияса императорсянь кузь письмӧ, кӧні сійӧ вӧлі требуйтӧ ыстыны бӧр Мильдендоӧ пышйӧм Куинбус Флестринӧс, киӧдыс-кокӧдыс сійӧс кӧрталӧмӧн.
Блефускуса министръяс дыр думайтісны, кыдзи вочавидзны тайӧ письмӧ вылас.
Медбӧрын, куим лун мӧвпалӧм бӧрын, найӧ гижисны вочакыв.
Письмӧас налӧн вӧлі гижӧма, мый Блефускуса император чолӧмалӧ ассьыс другсӧ да воксӧ, Лилипутияса императорӧс Гольбасто Момарен Эвлем Гердайло Шефин Молли Олли Гойӧс, но мый бӧр мӧдӧдны сылы Куинбус Флестринӧс оз вермы, мый Морт-Гӧра толькӧ удитіс мунны зэв ыджыд корабль вылын код тӧдӧ кытчӧ. Мый Блефускуса император поздравляйтӧ ассьыс муса воксӧ да асьсӧ лишнӧй заботаысь да гырысь рӧскодъясысь мезмӧмӧн.
Тайӧ письмӧсӧ мӧдӧдӧм бӧрын, Блефускуса йӧз тэрыба кутісны отсавны Гулливерлы лӧсьӧдчыны туйӧ.
Найӧ начкисны куимсё мӧс, медым мавтны сылысь пыжсӧ госӧн, сетісны сылы парусъяс вылӧ да снасьтъяс вылӧ джын дӧрасӧ да гезъяссӧ, мый вӧлі на государствоын.
Гулливер сӧвтіс пыжас зэв уна ӧш туша да меж туша, таысь кындзи сійӧ босьтіс сьӧрсьыс квайт ловъя мӧскӧс, сымда жӧ ыжъясӧс да межъясӧс.
1701 вося сентябр 24 лунӧ квайт часын асылын, Гулливер лэптіс парус да муніс Блефуску ді вылысь.

21

Тӧлыс кучкис парусъясӧ и петкӧдіс пыжсӧ восьса мореӧ.
Кор Гулливер бергӧдчис, медым видзӧдлыны медбӧръяысь Блефуску ділысь ляпкыдик берегъяссӧ, но нинӧм нин сійӧ эз аддзы, ваысь да енэжысь кындзи.
Діыс воши, быттьӧ некор эз и вӧвлы.
Вой кежлӧ Гулливер воис ичӧтик изъя ді дорӧ, кӧні олӧны вӧлі сӧмын сюра лёльӧяс (улиткаяс), кутшӧмъясӧс Гулливер сюрс пӧв аддзывліс аслас чужан муын. Лилипутияса да Блефускуса дзодзӧгъяс вӧліны неуна посниджыкӧсь тайӧ лёльӧяссьыс.
Тані, ді вылас, Гулливер ужнайтіс, узис да асывнас мӧдӧдчис водзӧ, веськӧдчис компас серти асыв-войвывлань.
Сійӧ надейтчис аддзыны сэтысь олысьяса діяс либӧ паныдасьны кораблькӧд.
Но коли лун, а Гулливер важ мозыс тыртӧм мореын вӧлі ӧтнасӧн.
Корабль ни, скалаяс ни, весиг некутшӧм пӧтка оз тыдав.
Тӧлыс то зівкйӧдлӧ парусӧ, то дзикӧдз лӧньлас.
Кор парусыс вӧлі лэччас да кутас лётъявны мачта вылын, кыдзи ветьӧк, Гулливер босьтчывліс пелысъясӧ. Но сьӧкыд вӧлі сынны посньыдик пелысъясӧн.
Гулливер регыд эбӧссьыс петіс. Сійӧ кутіс нин думайтны, мый сылы некор нин не аддзывны чужан мусӧ да гырысь йӧзӧс. Но друг коймӧд лунас, лун шӧр бӧрын вит час гӧгӧрын, сійӧ аддзис ылысь парус, коді мунӧ вӧлі сы туй вомӧн.
Гулливер кутіс горзыны, но вочакыв эз вӧв, — сійӧс эз кывны. Корабль мунӧ вӧлі бокӧ.
Гулливер пондіс мыйвынсьыс сынны. Но костыс сы костын да корабль костын эз чин. Корабльыс вылын вӧліны гырысь парусъяс, а Гулливерлӧн — лӧскут парус да асвӧчӧм пелысъяс.
Но, Гулливер шуд вылӧ, тӧлыс нем виччысьтӧг друг лӧнис, и корабльыд дугдіс ылысмыны пыжысь.
Гулливер сыніс, синсӧ парусъяс вылысь вештывтӧг. И друг корабль мачта йылас кыптіс флаг да гымӧбтіс пушкаысь лыйӧм.
Пыжаӧс аддзисны.
Сентябр 26-ӧд лунӧ, квайт часын рытын, Гулливер кайис корабль вылӧ.
Сійӧ вӧлі английскӧй торговӧй судно, мунӧ гортӧ, локтӧ Японияысь. Капитаныс сылӧн, Джон Бидль Дептфордысь, вӧлӧма зэв шань морт и зэв бур моряк. Сійӧ сьӧлӧмсьыс примитіс Гулливерӧс да сетіс сылы удобнӧй каюта. А кор Гулливер шойччыштіс, капитан кутіс юасьны, кӧні сійӧ вӧлі да кытчӧ мунӧ.
Гулливер дженьыдика висьталіс сылы ассьыс приключениеяссӧ.
Капитан сӧмын видзӧдліс сы вылӧ да гажтӧма довкнитліс юрнас.
Гулливер гӧгӧрвоис, мый капитан оз верит сылы да лыддьӧ сійӧс вежӧрсӧ воштӧм мортӧн.
Сэки Гулливер кыв шутӧг кыскаліс зепъяссьыс Лилипутияса мӧсъясӧс да ыжъясӧс и сувтӧдіс найӧс пызан вылас.
Мӧсъясыд да ыжъясыд разӧдчисны пызан вылын быттьӧ луг вывті ветлӧдлӧны.
Капитан дыр зэв шензис чуймӧмысла.
Сӧмын ӧні сійӧ веритіс, мый Гулливер висьталіс сылы дзик веськыда.
— Тайӧ замечательнӧй история свет вылын! — горӧдіс капитан.

22

Став ӧстальнӧй путешествиеыс Гулливерлӧн муніс зэв бура, если кӧ не лыддьыны ӧти неудача. Корабльвывса крысаяс нуисны сылысь ӧти ыж Лилипутияса скӧт стадаысь.
Аслас каюта щельысь Гулливер аддзис сылысь лыяссӧ, вильӧдӧмаӧсь кушӧдз.
Став мукӧд ыжъясыс да мӧсъясыс колины дзоньвидзаӧсь. Найӧ зэв бура олісны кузя плавайтігӧн. Туйын Гулливер вердіс найӧс нырӧм да кӧтӧдӧм сукарӧн.
Корабль муніс Англия берегъяслань зэвтчӧм парусъясӧн.
1702 вося апрель 13 лунӧ Гулливер петіс трап кузя ас берегӧ да регыд кутліс гӧтырсӧ, Бетти нывсӧ да Джонни писӧ.
Тадзи зэв бура помасисны дивӧ кодь приключениеясыс Гулливерлӧн, корабльвывса врачлӧн, лилипутъяс странаын да Блефуску ді вылын.